Even alles loslaten

Tijdens verlofperiode van zendingswerkers gaat het werk wel door

Gezellig geroezemoes vult de zaal bij de kerk. Vanavond is er een zendingsavond. Het lijkt erop dat de gemeente in grote mate haar betrokkenheid laat zien bij het zendingswerk, want bijna alle stoelen zijn bezet. De zendingscommissie heeft voor deze avond een zendingswerker uitgenodigd om te komen spreken. Met een zucht van verlichting zien de commissieleden dat de zaal volstroomt. Dan komt hij in ieder geval niet voor een handjevol mensen... 

Door Leendert-Jan de Visser

Terwijl de zendingswerker geniet van het verlof en heel Nederland doorkruist om dan hier, dan daar te spreken en bij te praten, gaat het werk op de zendingsterreinen gewoon door. Of, gewoon? Er komt heel wat bij kijken voordat een zendingswerker alleen of met zijn gezin de koffers kan inpakken. Veel moet er geregeld en overgedragen worden. Zeker als het gaat om zendingsvelden waar zondagse samenkomsten worden gehouden. Wie neemt dat waar tijdens de afwezigheid van de evangelist? 

Hulp van buitenaf

Peter van Olst, evangelist in de Ecuadoraanse stad Portoviejo, vertelt hoe het verlof in Ecuador wordt geregeld: 'Het is niet gemakkelijk om voor het vertrek naar Nederland een jonge zendingspost goed georganiseerd achter te laten. De kerkdiensten moeten zoveel mogelijk doorgang vinden. Daarvoor wordt een beroep gedaan op andere teamleden, maar die zijn doorgaans ook gebonden aan de samenkomsten op hun posten. Daardoor wordt contact gezocht met andere mensen.'
Eén van de gemeenten waar op zondag diensten worden gehouden, is El Amparo in Guayaquil. Daar wordt met enige regelmaat een beroep gedaan op mensen buiten het zendingsteam. In El Amparo zijn enkele belijdende leden met een bevoegdheid tot voorgaan. Verder wordt een beroep gedaan op ambtsdragers uit de Iglesia Reformada Presbiteriana del Ecuador (IRPE), een klein kerkverband dat de Westminster Confessie onderschrijft. 'Soms moeten deze mensen lange reizen maken, omdat ze zelf in de hoofdstad Quito wonen', vertelt Van Olst. 'In samenwerking met deze ‘hulptroepen’ wordt een vervangingsplan opgesteld dat door het team wordt besproken. Heel fijn is het als iemand langer dan een week kan komen om zo diverse zondagen in te vullen en doordeweeks nog beschikbaar te zijn voor pastorale zaken. Soms kan zo iemand tijdelijk in het huis van de zendingswerker wonen en er zo tegelijk een korte vakantie van maken.'
Het team is actief betrokken bij het verlof. Peter: 'Voor de verlofgaande familie is het goed de zaken op het zendingsveld echt even los te laten. Daarom stelt het team voor het verlofplan een coördinator aan. Meestal vult collega Kees van der Maas deze taak in. Hij woont in Guayaquil behoorlijk centraal ten opzichte van de andere posten. Mochten zaken uit het vervangingsplan spaak lopen, dan zorgt hij voor aanpassingen.'

Rust

Zendingswerkers gaan doorgaans eens per twee jaar met verlof. Zo’n verlof duurt ongeveer twee maanden. In deze twee maanden mogen ze samen zijn met de familie en mogen ze weer even deel uitmaken van de gemeente die hen uitzond. ZGG voelt zich verantwoordelijk voor de zendingswerkers en probeert hen te begeleiden bij dit verlof.
Wat verstaat ZGG onder een goed besteed verlof? Missioloog Jan-Kees Kooijman vertelt hierover: 'Allereerst is het van belang dat een zendingswerker tijdens zijn verlofperiode het werk daadwerkelijk even ‘los’ kan laten. Het leven in een andere cultuur, onder andere klimatologische omstandigheden gecombineerd met niet eenvoudig werk, is soms best zwaar. Een goed besteed verlof is na een lange periode op het veld belangrijk om na een verlofperiode weer met nieuwe energie aan de slag te gaan.
Het is daarom van groot belang dat de zendingswerker tijdens de verlofperiode voldoende de tijd krijgt én neemt om familie en vrienden weer te ontmoeten, voor een poosje weerdeel uit te maken van de gemeente die heeft uitgezonden, en ook zelf of als gezin tot rust te komen.'

Voorlichting

Het geven van voorlichting op zendingsavonden in de gemeenten komt ook geregeld terug tijdens de verlofperiode. Vanuit het zendingsbureau wordt dit sterk gestimuleerd. Jan-Kees Kooijman: 'Het is belangrijk dat zendingswerkers tijdens hun verlof de achterban informeren over hun werk. Daardoor blijft de achterban betrokken. De werkers worden immers vanuit hun gemeente en namens het geheel van de Gereformeerde Gemeenten uitgezonden en als zodanig omringd met gebed, steun en middelen. Deze betrokkenheid en medeleven wordt door zendingswerkers in grote mate gezien tijdens bijvoorbeeld een zendingsavond in een gemeente. Dat is voor hen zelf bemoedigend. Daarbij komt dat de beste ambassadeurs voor het zendingswerk de zendingswerkers zelf zijn. Meerdere keren heeft de Heere hun voorlichtingswerk willen gebruiken voor anderen in het zoeken naar de weg van de Heere in het leven.'

Deskundigheidsbevordering

In veel beroepen is bijscholing een veelgehoord begrip. Immers, tijden en situaties kunnen veranderen. Dat vraagt om deskundigheid die daarop aansluit. Ook in het zendingswerk kan extra toerusting nodig zijn. 'ZGG biedt haar medewerkers de gelegenheid om de verlofperiode te gebruiken voor deskundigheidsbevordering en bezinning', vertelt Jan-Kees. 'Samen proberen we een traject uit te stippelen waarin de zendingswerker bijvoorbeeld een bepaalde cursus kan volgen. Een goed uit- en toegeruste werker is van groot belang voor het welbevinden en functioneren van de werkers en daarmee van groot belang voor ZGG. Deputaatschap en bureau spreken daarom tijdens het verlof met de werkers. Hoewel tijdens de periode op het veld regelmatig contact is met het zendingsbureau, is het goed om elkaar tijdens de verlofperiode in Nederland te ontmoeten. Daarnaast krijgen zendingswerkers tijdens de periode van verlof de gelegenheid om zich medisch te laten keuren.'

Aandacht

Inmiddels is de zendingsavond afgelopen. Je kon een speld horen vallen toen de zendingswerker vertelde hoe de Heere een door en door wereldse man te sterk werd. Het zendingswerk kwam even heel dichtbij. De collecte bracht een mooi bedrag op. Terwijl de laatste bezoeker zich door de donkere avond naar huis spoedt, gaat intussen het werk duizenden kilometers verderop door.

Een Ecuadoraanse predikant als vervanger

Door Peter van Olst

Halverwege de veertig was hij en hij haalde uit het leven wat er in zat. Met vrienden organiseerde hij wekelijks discofeesten in een zaaltje bij zijn huis in Quito dat hij, civiel ingenieur, zelf had gebouwd. Maar toen kwam de Heere in zijn leven. De disco ging dicht; het zaaltje diende voortaan voor bijbelstudie.
Inmiddels is ds. Hernán Alvarado zesentwintig jaar als predikant verbonden aan het gereformeerd-presbyteriaanse kerkgenootschap IRPE dat zes gemeenten telt, waarvan vier in Quito. Twee jaar geleden ging hij met emeritaat, maar wekelijks gaat hij nog voor in de verschillende gemeenten. Sinds acht jaar is hij tevens betrokken bij het werk op de zendingsposten van ZGG die in het Ecuadoraanse kustgebied liggen.
'Het werk van de Nederlandse zending heeft me altijd bijzonder aangesproken', vertelt de inmiddels 78-jarige predikant. 'Ik ervaar het als een bijzondere zegen van de Heere om ook op jullie posten te mogen dienen. Ik ga er graag voor en ervaar ook het bedienen van de sacramenten als heel bijzonder. De viering van het Heilig Avondmaal is waardig en eerbiedig en bij de Heilige Doop krijgt de kinderdoop een bijbelse plek.'
Ds. Alvarado heeft de ZGG-gemeenten langzaam maar zeker beter leren kennen, vooral ook gedurende zijn verblijf tijdens de verloven van zendingswerkers. 'Normaal gesproken kom ik op zaterdag en ga op maandag weer weg. Maar tijdens verloven blijf ik soms tot de maandag een week later. Dan ga ik twee zondagen voor en leid ik woensdag nog een bijbelstudie. Daarnaast kan ik dan enkele bezoekjes aan huis afleggen. Meestal vraag ik dan aan een lid van de gemeente of hij me wil begeleiden. Zo iemand weet veel beter de weg dan ik. Ik ben er dankbaar voor dat ik overal met open armen ontvangen word. De mensen uit de Costa (kuststrook) zijn vriendelijk en gastvrij. Ze waarderen het dat je op bezoek komt en samen met hen de Bijbel opent. Er is een band ontstaan. Dit jaar is zowel in Machala als in Portoviejo iemand uit de gemeente overleden. Dan bel ik met de familie en merk dat we met elkaar meeleven.'

'Zoals jullie invulling geven aan de erediensten,' vervolgt de predikant uit Quito, 'is uniek en bijbels. Niet alleen de boodschap is bijbels, maar ook de gemeentezang. Nadrukkelijk kiezen jullie voor de psalmen. Daarmee zeg ik niet dat wat wij in onze IRPE-gemeenten zingen onbijbels is, maar je merkt dat wat jullie zingen je heel dicht bij het Woord van God brengt. Ook verder verlopen de diensten respectvol en waardig.'
Wat de predikant ook erg aanspreekt, is de zondagsheiliging. 'In de IRPE-kerken zijn we gewend alleen op zondagochtend bij elkaar te komen. De middag gebruiken we om als familie bij elkaar te zijn en voor rust en ontspanning. Ik kende het gebruik van een tweede kerkdienst eigenlijk helemaal niet. Maar het is echt goed om na de ochtenddienst thuis samen te eten, wat te rusten en dan opnieuw naar Gods huis te gaan. Helaas is dat heel moeilijk in te voeren als je het eerder nooit gewend bent geweest.' Het enige waar ds. Alvarado tijdens verloven tegenaan loopt, is de eenzaamheid. 'Op mijn leeftijd voelt dat toch een beetje zo. Ik heb toch het liefste dat jullie erbij zijn. Het optrekken met jullie kinderen, daar geniet ik van. Maar ik weet: bovenal gaat het om het dienen van de Heere en Zijn gemeente. Ik hoop dat Hij mij de gezondheid blijft geven om de reizen naar het kustgebied, met bus, vliegtuig en taxi, nog langer te blijven maken.'

Eerder verschenen in Paulus 344 - november 2014