Hoofd zaken

Psychisch welzijn van zendingswerkers vraagt voortdurende aandacht

Serie Zelfzorg deel 3

Een zendingswerker kan druk en stress ervaren. Het soms moeilijke werk in een andere cultuur vraagt veel van hem. Het psychisch welzijn kan dan onder druk komen te staan. Hoe kan de werker voor rust in zijn hoofd zorgen? Jan-Kees Kooijman benoemt hoe ZGG de werkers hierin ondersteunt.

Door Elbert Lindhout

Eerder verschenen in Paulus 378 - september 2021 

‘De psychologische keuring is onderdeel van het sollicitatieproces, en net zo belangrijk als de medische keuring’, geeft Jan-Kees Kooijman aan. ‘Is de psychologische basisconditie goed genoeg voor het werk en de omstandigheden die de aankomende werker gaat aantreffen op het zendingsveld? Het is de vraag die het bureau Intransit in een onderzoek beantwoordt voor ZGG. Door middel van testen en gesprekken bepaalt dit bureau of de sollicitant de psychische basisconditie heeft voor leven en werken in een andere cultuur, op het zendingsveld. Dat is nodig. Een uitzending vergroot het zicht op jezelf en zorgt voor een confrontatie.’

Opleiding

Als een zendingswerker met de opleiding is begonnen, gaat ZGG op verschillende manieren met dit onderwerp aan de slag. Jan-Kees: ‘Zendingswerkers wordt gevraagd om vormen van ontspanning voor zichzelf te beschrijven. Intransit blijft betrokken door middel van vervolggesprekken. De Vluchtheuvel heeft een aantal gesprekken met de zendingswerker en een eventuele echtgenote. Waar Intransit zich meer richt op het functioneren in een andere cultuur, richt de Vluchtheuvel zich meer op de persoonlijkheid. Ten slotte is er in de veiligheidscursus aandacht over omgaan met stressvolle of traumatische ervaringen.’

Culturele schok

‘Tijdens de uitzending, maar ook tijdens verlof en bij repatriëring wordt gesproken over psychisch welzijn’, gaat Jan-Kees door. ‘Indien nodig kunnen er professionals ingeschakeld worden. Zeker bij werkers die net zijn uitgezonden is het belangrijk om de juiste verwachtingen te scheppen. De culturele schok, de ontheemding die zendingswerkers gaan ervaren, kan heftig zijn. Dit heeft onze aandacht. Als de culturele schok komt, herkent de zendingswerker die. Dat is al de helft van de oplossing. Gelukkig gaat het op dit gebied niet vaak fout. Bij ZGG willen we er alles aan gedaan hebben om psychische problemen zoveel mogelijk te voorkomen. Uiteindelijk gaat het erom dat het werk door kan gaan.’

Bid en werk

De zendingswerker en ZGG hebben samen de verantwoordelijkheid om aan de psychische gezondheid te werken. Het is: Ora et Labora; bid en werk. Tegelijkertijd moeten de betrokkenen hun weg in afhankelijkheid gaan. De Heere zegt tot Paulus als hij het moeilijk heeft: ‘Mijn genade is u genoeg; want Mijn kracht wordt in zwakheid volbracht’ (2 Kor. 12: 9). Werkers kunnen die zwakheid ervaren in de opleiding of als zij al langere tijd werkzaam zijn. Laten zij dan de houding van Heman aannemen die verwoord is in
Psalm 88: ‘HEERE, ik roep tot U den gansen dag, ik strek mijn handen uit tot U.’

Lees ook de andere artikelen in de serie Zelfzorg.

Deel 1 | Weerbare werkers
Deel 2 | Het lichaam als basis
Deel 4 | Ontvangen om te delen