Een band met inhoud

Zusterkerken zoeken zelfstandigheid en samenwerking

De Gereformeerde Gemeenten onderhouden een correspondentieband met de zusterkerken die op Papoea en in Nigeria ontstaan zijn vanuit het zendingswerk. Hieraan ging een heel proces vooraf.

Door Jan-Kees Kooijman

Vanaf het begin heeft het zendingswerk op Papoea en in Izi in het teken gestaan van uiteindelijke zelfstandigheid. Allereerst had dit proces de opleiding en toerusting van lokale ambtsdragers als inhoud. Doordat zij zelfstandig verantwoordelijkheden op zich konden nemen, kon de kerk zelfstandig de gemeenten gaan dienen. Nadat de eerste predikanten bevestigd waren, werden de zusterkerken geïnstitueerd.

Overdracht

Na de vorming van lokale ambtsdragers is de geleidelijke overdracht van zelfstandigheid een belangrijke stap in het proces van zelfstandigheid. In de beginfase lag de verantwoordelijk veelal in de handen van de zendingswerkers. Na de benodigde voorbereidende trainingen en toerusting werd deze verantwoordelijkheid stap voor stap overgedragen aan de lokale kerk. Anno 2018 behartigt het deputaatschap voor de Zending in gezamenlijkheid met het deputaatschap Buitenlandse Kerken de correspondentieband met beide zusterkerken. Sinds 2014 wordt de band met beide zusterkerken gekenmerkt door een drietal speerpunten: het bezoeken van elkaars synodes, het bieden van financiële steun en het organiseren van conferenties.

Synodebezoek

Het bezoeken van elkaars synodes maakt de correspondentieband zichtbaar. Tijdens de Generale Synode in Utrecht van september 2016 waren van beide zusterkerken twee afgevaardigden aanwezig. Tijdens de synode krijgen de buitenlandse afgevaardigden de gelegenheid om de groeten over te brengen. Ook krijgen ze de ruimte om bij het bespreekpunt over de zending de situatie op de beide terreinen toe te lichten. Soms wordt hun ook bij andere agendapunten om advies gevraagd.
Tijdens de synode van 2009 is besloten dat predikanten van zusterkerken in kerkdiensten mogen voorgaan. Dit gebeurt vaak op de zondagen rondom de synodezittingen. Deze mogelijkheid bestaat overigens alleen als predikanten op uitnodiging van het deputaatschap in Nederland zijn. Het is goed om te zien dat, in navolging van dit besluit, kerkenraden hun kansels openstellen en de buitenlandse broeders hartelijk ontvangen.

Delegaties

Het deputaatschap voor de Zending en het deputaatschap Buitenlandse Kerken sturen ook een gezamenlijke delegatie naar de synodes van de zusterkerken om op die manier de Gereformeerde gemeenten te vertegenwoordigen. In 2017 bezochten deputaat A. Waaijenberg namens Buitenlandse Kerken en ds. J.B. Zippro namens de Zending de synode van de NRC in Nigeria. De synode van de GJRP op Papoea werd in 2017 bijgewoond door deputaat J. Willemsen namens de Zending en ds. L. Blok namens Buitenlandse Kerken.
De band met de beide zusterkerken kent ook een financiële component. ZGG draagt bij aan concrete projecten, zoals theologisch onderwijs en evangelisatie. Sinds 2015 wordt de financiële steun aan de zusterkerken in kleine stappen afgebouwd. Op die manier wordt de zelfstandigheid van de zusterkerken op financieel gebied verder gestimuleerd.
Na een grondige evaluatie heeft het zendingsdeputaatschap de manier waarop de zusterkerk financiële steun moeten aanvragen, vereenvoudigd. Deze stap past in het respecteren van verantwoordelijkheden van verantwoordelijkheden aan de zusterkerken.

Conferenties

De correspondentieband krijgt ook invulling doordat de zusterkerken gezamenlijk conferenties organiseren. De organiserende kerk bepaalt het thema dat centraal staat. Op deze manier is er ruimte om de correspondentieband inhoudelijk te verdiepen rondom belangrijke thema’s. Deze bijeenkomsten bieden wederzijds de mogelijkheid om elkaar als zusters bij te staan en van elkaar te leren.
In dit verband is er in 2016 een kleinschalige conferentie gehouden over prediking, pastoraat en catechese. Ook de Theologische School leverde een bijdrage aan deze conferentie. In april 2017 organiseerde de Nigeria Reformed Church een tweedaagse conferentie over de zelfstandigheid van deze kerk. In oktober 2017 organiseerde de GJRP voorafgaand aan de synode ook een conferentie, waarbij Nederlandse afgevaardigden uitgenodigd werden om een bijdrage te leveren. Voor de conferentie waren wel driehonderd leden, waarvan een groot aantal ambtsdragers, uitgenodigd. Het thema dat de GJRP koos, had betrekking op de zelfstandigheid van de kerk. Tijdens de conferentie presenteerden verschillende deputaatschappen hun visie en missie, terwijl de aanwezigen gelegenheid kregen om daarop te reageren. Het leverde de Nederlandse bezoekers een interessant inkijkje op in de manier waarop de GJRP haar leden betrekt bij het kerkelijke werk en welke vragen de kerk bezighouden.

Liefde en wijsheid

In 2019 houden de Gereformeerde Gemeenten opnieuw hun Generale Synode. Delegaties van beide zusterkerken ontvangen weer een uitnodiging om enkele zittingsdagen bij te wonen. In dezelfde periode organiseert ZGG ook een conferentie waaraan beide zusterkerken hun inbreng hebben. In de loop van dit jaar zal het deputaatschap nadenken over een passend conferentiethema dat voor alle drie de zusters belangrijk is en dat gelegenheid biedt om van elkaar te leren.
Het beleid dat ZGG voert met betrekking tot de zusterkerken vereist zowel visie als liefde en wijsheid. Het deputaatschap probeert de zelfstandigheid van de zusterkerken niet in de weg te staan. Tegelijkertijd beoogt het deputaatschap dat de correspondentieband inhoudelijk wordt ingevuld. De conferenties bieden daartoe veel gelegenheid. Wat is het uiterlijke doel? Dat volwassen, zelfstandige zusters met elkaar zoeken naar de verheerlijking van Gods Naam en de uitbreiding van Zijn Koninkrijk in Nigeria, op Papoea en in Nederland.

Eerder verschenen in Paulus 362 - mei 2018