Zending in de apostolische brieven
Door Just van Toor
In Handelingen, het zendingsboek in de Bijbel bij uitstek, lezen we hoe de apostelen getuigen van Christus worden in de gehele toenmaals bekende wereld. Vooral de zendingsreizen van Paulus worden erin beschreven. Ook in zijn brieven en die van andere apostelen lezen we echter veel over de manier waarop het Woord verspreid wordt.
De apostolische brieven zijn niet alleen aan zendingsgemeenten gericht, maar zijn vaak ook op het zendingsveld geschreven. Vooral Paulus beschrijft in zijn brieven met regelmaat concrete gebeurtenissen die hem tijdens zijn zendingsreizen zijn overkomen.
Toch is het beschrijven van zijn wederwaardigheden op reis nooit het hoofddoel van de zendingsapostel om een brief te schrijven. De brieven van de apostelen hebben vooral tot doel om de gemeenten nader onderwijs te geven. Paulus schrijft hen over concrete situaties. Daarom bieden de brieven ons inzicht in de problemen die in die tijd speelden, maar lezen we ook van de vrucht die op de verkondiging van Gods Woord volgt.
Op verschillende plaatsen geeft Paulus rekenschap van zijn apostelschap. Hij is niet een van de twaalf discipelen geweest die tijdens Christus’ omwandeling door Hem zijn geroepen om Hem te volgen. Ook ontving hij niet de zendingsopdracht zoals de elf apostelen deze later ontvingen. Zijn bekering en roeping tot apostel (Hand. 9) waren zeer onverwacht, te meer omdat hij eerst een gevaarlijke vervolger van de gemeenten was. Daarom noemt Paulus zich een ontijdig geborene (1 Kor. 15: 8).
Paulus vertelt van zijn persoonlijke roeping tot het zendingswerk, maar ook vermeldt hij de theologische plaats van zending. Een van deze ‘grondtonen’ is te vinden in 2 Kor. 5: 19 en 20: 'Want God was in Christus de wereld met Zichzelven verzoenende, hun zonden hun niet toerekende; en heeft het woord der verzoening in ons gelegd. Zo zijn wij dan gezanten van Christus wege: laat u met God verzoenen.'
In deze tekst lezen we duidelijk dat God niet alleen het heil van Zijn volk Israël op het oog had, maar van de wereld. Daartoe ging Zijn Zoon de diepe weg van vernedering en verhoging. Deze zeer goede boodschap legt Hij in de harten van Zijn dienstknechten om het te verkondingen waar Hij het wil en wanneer Hij dat wil (vgl. DL. H. 1 art. 3). In dit verband hebben ook de woorden uit Romeinen 10: 14 en 15 nog steeds zeggingskracht.
Paulus roept de gemeenten op om hem in zijn zendingswerk te ondersteunen. En dat op verschillende manieren: door gebed (2 Thess. 3: 1, Rom. 15: 30), door financiële hulp (Filip. 4: 15 en 16), door meeleven (Fillip. 1: 12). Ook hierin liggen lessen die nog steeds actueel zijn. Tenslotte vinden we in Paulus’ brieven, net als in Handelingen, weer de twee zijden van het zendingswerk: het is werk van mensen én het is Gods werk. Beide zijden zijn overigens niet met elkaar in tegenspraak. Paulus verbindt ze treffend met elkaar in 1 Kor. 15: 10 en ook in Gal. 2: 20: het is de Heere Die door mensen heen werken wil.
Daarom weet Paulus zich ook sterk van de Heere afhankelijk. Hij spreekt daarover soms in beeldspraak van een deur die hem geopend wordt. Als deze deur gesloten blijft, kan hij niets doen. Maar daar tegenover staat dat hij rijke zegen mag ervaren als de deur geopend is (1 Kor. 16: 9, 2 Kor. 2: 12, Kol. 4: 3).
De hulp van de Heere is onmisbaar. Voor gezondenen, voor het thuisfront en voor hen onder wie de gezondene werken mag. Paulus bidt de lezers van zijn brieven daarom altijd Gods genade toe. Die het van Hem verwachten, worden nooit in Hem teleurgesteld. Dat geldt nog voor het zendingswerk als geheel, als ook persoonlijk: 'Vertrouwende ditzelve, dat Hij Die in u een goed werk begonnen heeft, dat voleindigen zal tot op den dag van Jezus Christus' (Filip.1: 6).
Eerder verschenen in Paulus 336 - juli 2013
Lees ook de andere Bijbelstudies in deze serie
Zending in Genesis
Zending in de psalmen
Zending in de profeten
Zending in de evangeliën
Zending in Handelingen
Zending in Openbaring
