Zending in Handelingen

Door Just van Toor

Het bijbelboek Handelingen der apostelen beschrijft hoe het Woord vanuit Jeruzalem in Rome is gekomen. We kunnen in dit bijbelboek lezen dat de Heere mensen wel voor een tijd wil gebruiken, maar dat Hij het Zelf is, Die instaat voor de vrucht. Zo gaat het Woord nog door. Onverhinderd.

De naam van het bijbelboek zou de gedachte kunnen oproepen dat de handelingen, de werkzaamheden, van de apostelen centraal zouden staan. Toch geven de eerste verzen van het eerste hoofdstuk al een andere richting aan. Lukas beschrijft hier dat hij het Evangelie heeft geschreven over wat Jezus gedaan en geleerd heeft tot aan Zijn hemelvaart toe. In Handelingen beschrijft Lukas de geschiedenis van Hemelvaart en Pinksteren tot het moment dat het Woord in Rome is gekomen.

Ook in het laatste vers van de Handelingen lezen we weer de naam Jezus Christus. Het gaat daar over het onderwijs van Paulus vanuit zijn huis te Rome; onderwijs dat vol is van Hem. Maar dat niet alleen: in heel dit bijbelboek staat Hij centraal. Vaak wordt in de Handelingen der apostelen beschreven hoe de apostelen wonderen en tekenen doen in de naam van Jezus Christus (3: 16, 4: 10, 4: 30). Op de evangeliën na is er geen bijbelboek waarin Zijn Naam zo vaak wordt gebruikt.

In het eerste hoofdstuk lezen we de opdracht van Christus dat Zijn discipelen vanaf nu getuigen moeten en mogen zijn van Zijn Naam in Jeruzalem, maar ook in heel Judea en Samaria. Zelfs tot in de gehele wereld (1: 8b). Treffend is het dat we in de eerste hoofdstukken kunnen zien hoe het Woord deze weg ook volgt. Het begint met Pinksteren in Jeruzalem. Na het begin van de vervolging lezen we in Handelingen 8: 1 dat de leden van de gemeente van Jeruzalem verstrooid werden door de landen van Judea en Samaria. In het volgende hoofdstuk lezen we dat de gemeenten die in deze gebieden gesticht worden, vrede hebben en worden uitgebreid (9: 31). De gemeenten bestaan dan vooral uit Joden (11: 19).

In Handelingen 10 neemt de geschiedenis, zeker voor de Joodse christenen in die tijd, een ingrijpende wending: Petrus wordt gestuurd naar het huis van de heidense hoofdman Cornelius. De Heere wint hem hier nadrukkelijk voor in. En dat blijft niet zonder gevolgen. Petrus spreekt een belijdenis uit die voor de eerste Joodse christenen bepaald niet voor de hand liggend was: 'Ik verneem in der waarheid, dat God geen aannemer des persoons is; maar in allen volke, die Hem vreest en gerechtigheid werkt, is Hem aangenaam' (vs. 34, 25). In hoofdstuk 11 lezen we hoe het Woord, dankzij de vervolgingen, ook in Antiochië komt. In deze stad, waar de discipelen voor het eerst christenen worden genoemd (11: 26b), ontstaat een gemeente die een bijzondere taak krijgt in de prille zendingsgeschiedenis.

De Heilige Geest Zelf geeft opdracht om twee van de vijf voorgangers van Antiochië af te zonderen voor het zendingswerk onder de heidenen: Paulus en Barnabas. Na vasten en bidden wordt hun de handen opgelegd en laat de gemeente hen gaan (13: 3). Maar vergeten doen ze hen allerminst. Het is dan ook een grote vreugde voor uitgezondenen en thuisgemeente als zij elkaar opnieuw in Antiochië ontmoeten en mogen horen welke grote dingen de Heere door hen heeft willen werken (14: 27).

Als we de zendingsgeschiedenis die Lukas beschrijft op ons in laten werken en proberen te vergelijken met onze tijd, komen we overeenkomsten tegen. Zendingswerk wordt bestreden. Werkers worden mishandeld, genegeerd en gevangen gezet. Zendingswerk is werk dat door mensen wordt verricht. Er is soms sprake van verschil van inzicht en van conflicten. Zelfs van verwijdering. Maar zendingswerk is vooral Gods werk. Dit blijkt ook uit de vruchten van de Heilige Geest in dit werk. We lezen ook over hechte samenwerking, volharding en trouw. Over mensen die tot bekering komen en nader onderwijs willen ontvangen. Het Woord gaat nog door. Onverhinderd.

Eerder verschenen in Paulus 335 - mei 2013

Lees ook de andere Bijbelstudies in deze serie
Zending in Genesis
Zending in de psalmen
Zending in de profeten
Zending in de evangeliën
Zending in de apostolische brieven
Zending in Openbaring