Emigreren met kinderen

Kinderen in roeping besloten

Serie: in opleiding (2)

Emigreren met kinderen. Dat deden Lennard en Hester Elenbaas. Het gezin verhuisde van Bodegraven naar Quito (Ecuador). 'Emigreren klinkt wel heel definitief, wij hopen ooit weer terug te keren.'

Door Arco van Doleweerd

Lennard Elenbaas is met zijn vrouw Hester en hun zeven kinderen uitgezonden naar Ecuador. Sinds juli 2012 wonen ze in Quito en zijn ze bezig met het leren van het Spaans. 'De studie is taai, maar er is vooruitgang.' Na de taalstudie hoopt het gezin te verhuizen naar Quevedo, een stad in het kustgebied waar Lennard als evangelist hoopt te gaan werken. Ondanks alle veranderingen mag het gezin rust ervaren in de huidige situatie. 'Dit betekent alleen niet dat er geen moeilijke momenten kunnen zijn.'

Afsluiten en opbouwen

In Nederland is het gezin heel bewust omgegaan met het vertrek naar het Zuid-Amerikaanse land. 'Samen probeerden we steeds een stap dichter naar de nieuwe start te zetten.' Elk kind heeft in het proces van afscheid nemen weer andere behoeften. 'We opperden voor de oudsten het idee om een afscheidsfeestje te houden. Op een gegeven moment kwam een van de jongere kinderen naar ons toe met de vraag of hij ook een afscheidsfeestje mocht. Zo hebben we geprobeerd de kinderen in het afscheid te begeleiden.'
Daarnaast streefden de ouders naar openheid in het gezin. 'We hebben vanaf het begin gezegd: voel je niet bezwaard om te zeggen dat je het moeilijk vindt. Ook niet omdat het een roeping van de Heere is. We hebben de kinderen gevraagd hun gevoelens te uiten. Gelukkig durfden ze dat te doen.' Deze openheid gaf beide ouders de kans met de kinderen mee te denken en ze in het proces van loslaten te helpen.
Tijdens de laatste maanden gebruikten de oudste kinderen het boek Op weg naar Anderland. 'Dit boek maakte veranderingen voor de kinderen concreet. Ook gingen ze zelf over dingen nadenken, moeilijke maar ook leuke dingen. Het hielp hen in de verwerking.' Bij familie Elenbaas hing een groot vel papier boven de eettafel. Daar mocht iedereen op schrijven waar hij of zij tegenop zag en naar uit keek. 'Samen bespraken we dan de verschillende kanten van het vertrek naar de nieuwe woonplaats.'
De onderwijsbegeleidingscommissie van ZGG heeft het gezin begeleid bij het maken van keus voor het onderwijs van de kinderen. Daarnaast heeft Lennard samen met de drie oudste kinderen een voorbereidende cursus Spaans gedaan.

Een nieuwe omgeving

Lennard en Hester ervoeren geen erg grote cultuurshock. De voorbereidingen die ze in Nederland hebben gehad, sluiten goed aan bij de Ecuadoraanse cultuur. 'De zending heeft hier veel en goed aandacht aan besteed.' Op de jongste twee na hebben de kinderen weinig moeite met de grote verandering van hun omgeving.
'Onze twee jongste kinderen van 3 en 4 jaar oud zijn bijna vier maanden van de kaart geweest. Dat uitte zich in veel te sterke afhankelijkheid. Ze waren erg luidruchtig. Martha, onze hulp, mocht niet op ze passen. Ook vroegen ze vaak naar bekenden uit Nederland. Waar woonden die nu? Een concreet idee van afstand hebben ze niet. Dit maakte het begin voor hen lastig. Inmiddels zijn ze gelukkig gewend aan hun nieuwe omgeving en zitten ze goed in hun vel.'

Een warme omarming

'Natuurlijk zijn dingen hier wel anders. Het is wel even schrikken als je opeens een warme omarming van een Ecuadoraan krijgt. Dat ben je in Nederland totaal niet gewend. De kinderen stellen zich ondanks de soms grote verschillen flexibel op.' De mate waarin de kinderen zich aan de cultuur aanpassen, heeft ook met hun persoonlijkheid te maken, zo ervaren Lennard en Hester: 'Het ene kind geniet van de veelvuldige omhelzingen van de juf, terwijl het andere kind er niets van moet hebben.'

Geschiedenis en knutselen

De jongste kinderen gaan inmiddels vijf maanden naar school, de oudste dochter drie. Ze worden door de meesters en juffen, maar zeker ook door de kinderen goed opgevangen. Toch blijft het lastig communiceren, zeker als je nog geen vloeiend Spaans spreekt en verstaat. 'Het maakt natuurlijk wel een groot verschil of je lessen over de geschiedenis van Ecuador volgt, of dat je knutselt met je klasgenoten.'
Medio april hoopt het gezin naar Quevedo te verhuizen. Daar moeten ze opnieuw beginnen, opnieuw contacten leggen. 'De kinderen kunnen dit goed relativeren. Ze weten dat we weer gaan verhuizen en hebben daar ook zin in. Met deze insteek maken ze nu contacten in Quito. Er is nog een zekere gereserveerdheid richting anderen.'

Denken aan Nederland

De kinderen denken nog vaak aan Nederland. Dit vinden Lennard en Hester niet erg. 'Terugdenken aan wat geweest is, is heel normaal. Soms halen we door middel van een spel met foto’s herinneringen op en dat vinden de kinderen best fijn. Het geeft altijd gespreksstof en helpt hen bij de verwerking. Toen ons dochtertje bijvoorbeeld een foto zag van haar Nederlandse vriendje, moest ze wel even slikken.' Gelukkig accepteert iedereen de huidige situatie.
Via moderne middelen zoals Skype is het goed mogelijk om contact met Nederland te houden. Dit ervaart het gezin als heel fijn. Ook de kinderen kunnen op deze manier contact houden met leeftijdgenoten in Nederland. Er is zelfs al ‘geskypet’ met de ‘oude’ klas van de kinderen. 'De ouderwetse post doet het daarnaast erg goed. Er komen meer kaarten deze kant op dan andersom, maar op deze manier is er nog veel contact met Nederland.'

Gezin

Het beginnen in een totaal nieuwe omgeving doet wat met het gezinsleven. 'We zijn sterker op elkaar aangewezen. Daardoor krijg je een nog hechtere band met elkaar.' Ook bij de kinderen onderling zien ze dat. 'We wonen in een beveiligde wijk. Kinderen moeten zich daarbinnen zien te vermaken. Het is een grote zegen dat we met zovelen zijn. Er is altijd wel iemand die met iemand anders wil spelen. Daar zijn we dankbaar voor.' Als ouders ben je daarnaast echt het houvast van de kinderen. 'De kinderen kijken naar ons, ze volgen ons in wat we doen.'

Roeping

In Nederland hadden de kinderen bewondering voor mensen die de zending in gingen. 'Toen we hen vertelden dat wij ook gingen, kwam het opeens toch erg dichtbij.' Lennard en Hester zien in hun roeping ook de kinderen besloten. 'Het is een grote troost dat de Heere ze niet over het hoofd heeft gezien. De kinderen zelf vinden dit ook mooi.' Dit betekent niet dat het altijd even makkelijk is. 'Het vraagt iets van hen. Wij als ouders zijn er al jaren naar toegegroeid. De kinderen maken dat proces op hun eigen manier nu ook mee.'

Eerder verschenen in Paulus 334 - maart 2013

Lees ook de andere artikelen in deze serie
Ervaringen met taalstudie (1)
Afscheid van Nederland (3)
Ervaring met cultuurstudie (4)
Zoeken naar verblijfslegitimatie (5)
Kennis van en omgaan met andere godsdiensten (6)